sangtaodoimoi.blogspot.com dẫn từ nguồn: http://svvn.vn/index.php/2013/06/19/phat-trien-tu-duy-sang-tao-o-gioi-tre/
Đừng thuần túy nghĩ đến sáng tạo là khác biệt mà phải gắn với tính thực tiễn và tính khả thi của nó; gắn ích lợi và sự thiết thực, sự cần thiết đối với xã hội…
Bốn loại tư duy
Nếu xét về mức độ độc lập có thể chia tư duy thành 4 loại. Tư duy lệ thuộc: Để chỉ tư duy của những người suy nghĩ dựa dẫm vào tư duy của người khác, không có chủ kiến riêng về một lĩnh vực nào đó. Tư duy độc lập, để chỉ tư duy của những người có chủ kiến riêng trong một lĩnh vực nào đó, dù cho chủ kiến đó có khác, thậm chí đối lập với chủ kiến của những người có quyền lực lớn, uy tín cao. Tư duy phê phán: Người có tư duy độc lập trước một sự việc, quan sát, phân tích, tổng hợp để có phán xét sự việc đó tốt hay xấu, tốt xấu ở chỗ nào. Tư duy sáng tạo: Sau khi đã phê phán sự việc, người tư duy suy nghĩ tiếp, đề ra những giải pháp mới nhằm khắc phục những thiếu sót và phát huy ưu điểm, đó là nội dung của tư duy sáng tạo. Như vậy, có thể nói tư duy sáng tạo là đỉnh cao của tư duy.
Ông Nguyễn Cảnh Bình: “Tôi luôn tìm kiếm những tri thức tiêu biểu mà nhân loại đã sáng tạo ra, dịch và xuất bản để đưa đến cho người đọc Việt những chân trời mới”
Để có tư duy này, sẽ không dễ dàng gì với giới trẻ Việt Nam, vì chúng ta bị ảnh hưởng bởi các yếu tố: Không có sự đào tạo, hướng dẫn bài bản; không có môi trường khuyến khích sự sáng tạo (lúc trên ghế nhà trường thì học theo các bài văn mẫu, học hành theo khuôn mẫu, tư duy không thầy đố mày làm nên, không khuyến khích sáng tạo cho người học, nhiều người khuyến khích và ủng hộ cách tư duy truyền thống)… Nhìn rộng ra, cả xã hội, các môi trường doanh nghiệp phần lớn cũng hậu thuẫn, bảo hộ cho cách làm, cách nghĩ truyền thống.Những rào cản sáng tạo
Theo tôi, có rất nhiều rào cản nhưng có 3 rào cản cơ bản sau: Tính định kiến trong tư duy; trở ngại về tâm lý; trở ngại về tri thức. Một thực tế ở nước ta là càng lớn tuổi thì càng có nhiều định kiến về mọi thứ. Những định kiến này thường làm cho chúng ta không nhìn nhận được thấu đáo những gì mà chúng ta đã biết hay tin tưởng là có thể xảy ra. Chúng ngăn cản sự thay đổi và tiến bộ. Đối với trở ngại tri thức, đây là cảm giác mà bạn không có công cụ tri thức để làm bất cứ việc gì, vì vậy, bạn có thể sẽ không thành công. Chúng ta đã quen dựa vào người khác về hầu hết mọi thứ. Chúng ta cho rằng, bản thân chúng ta thật nhỏ bé và hạn chế, vì thế, chúng ta quá thiếu tự tin khi làm bất cứ việc gì.
Đừng thuần túy nghĩ đến sáng tạo là khác biệt mà phải gắn với tính thực tiễn và tính khả thi của nó; gắn ích lợi và thiết thực, sự cần thiết đối với xã hội, giúp xã hội được cái gì đó như tiết kiệm thời gian hơn, chi phí thấp hơn, phát hiện tính năng mới…
Về phương diện cá nhân, tôi luôn tìm kiếm môi trường sáng tạo. Môi trường sáng tạo đó được tôi khai thác qua nhiều kênh khác nhau: Trong trường đại học, qua bạn bè, từ gia đình, tìm kiếm trên mạng Internet… Đặc biệt, hãy nhìn ra thế giới. Không nhất thiết, câu nệ chỉ ở trong nước, vì nếu chỉ nhìn trong nước, nghĩ trong nước thì tầm nhìn của bạn sẽ hạn chế, sẽ không bắt nhịp được với sự phát triển của thế giới. Quan điểm như vậy nên tôi và đồng nghiệp của tôi luôn tìm kiếm những tri thức tiêu biểu mà nhân loại đã sáng tạo ra, dịch và xuất bản để đưa đến cho người đọc Việt những chân trời mới.
Những cách tư duy tâm đắc…
Thứ nhất là thường xuyên đặt câu hỏi. Hãy đặt câu hỏi liệu có cách nào tốt hơn không, nhanh hơn không, rẻ hơn không? Nó mang lại ích lợi cho những ai, ai là người cần nó nhất? Làm thế nào thực hiện được mục tiêu đó, các bước đi là gì? Ai ủng hộ, ai phản đối, ai được lợi, ai chịu thiệt? Thứ hai, tìm kiếm kiến thức xung quanh và các mô hình trên thế giới thông qua đọc sách, tìm hiểu qua Internet… Sách đưa ra những dẫn chứng vô cùng chân thực và gần gũi về những tấm gương của thành công trên thế giới. Đó là Bill Gates, với suy nghĩ lạ thường, quyết định bỏ học giữa chừng. Đó là Joe Flom, với những hành động táo bạo để rồi lãnh đạo hãng luật lớn nhất thế giới. Là Chris Langan, với bộ óc xuất chúng. Hay The Beatles, với quy tắc “10.000 giờ”… Tất cả họ đều có sự chuẩn bị kỹ càng, sự sáng tạo vượt bậc và sự đam mê cũng như tính quyết đoán để vươn tới thành công. Thứ ba, tự rèn luyện và duy trì sự sáng tạo bản thân, thông qua nhiều con đường khác nhau: Chơi game (mỗi lần chơi một khác); đi làm (mỗi lần đi một đường khác nhau); thuyết trình (tìm ra cách thuyết trình hay hơn); bán hàng (tìm ra cách bán hàng mới)… luôn rèn luyện thói quen tư duy và tìm tòi, xử lý vấn đề như vậy thì dần dần bạn sẽ quen với lối tư duy tạo ra vấn đề, tư duy tạo ra cái mới và đó chính là tư duy sáng tạo. Con đường đó không ai khác quyết định, ngoài sự tự rèn luyện của bạn.
Luôn đặt ra những câu hỏi và “lội ngược dòng”
Trước hết, bạn trẻ hãy có niềm tin cần phải sáng tạo, niềm tin rằng, người Việt Nam có thể sáng tạo và có đủ thông minh để sáng tạo là điều quan trọng nhất. Thêm vào đó, bạn luôn đặt ra các câu hỏi. Những người sáng tạo là những người thường biết vượt qua cái bóng của mình để đặt ra những câu hỏi, đây là bản tính của họ trước vấn đề. Những câu hỏi, trên thực tế không phải là những lời phê phán. Những chất vấn tự nhiên của họ có vẻ thường bị nhầm lẫn là sự chỉ trích, trong khi nó đơn giản chỉ là chất vấn, thăm dò, hay cách xử sự với mọi thứ như là họ có thể.
Học Ngoại ngữ sẽ làm bộ óc của bạn linh hoạt, suy nghĩ được nhạy bén, giúp rút ngắn tính chậm chạp của quá trình suy nghĩ lão hóa theo tuổi tác
Tiếp đến, tự xây dựng và phát triển môi trường sáng tạo cho mình, có kiến thức rộng và cởi mở, đừng giữ khư khư cách làm cũ, của người cũ… Lề thói cũ là phép đối chọi, sự đối lập của tính sáng tạo và để sáng tạo, những người sáng tạo không nên tuân theo lề thói và đi ngược lại những quy tắc sẽ tạo ra cú lội ngược dòng. Người sáng tạo luôn khao khát và đòi hỏi có tinh thần độc lập cao, phản đối sự phụ thuộc. Mặt khác, thử nghiệm các ý tưởng nhỏ và theo đuổi nó cho đến lúc thành ý tưởng lớn. Nhiều bạn trẻ có ý tưởng sáng tạo nhưng không kiên trì theo đuổi nó, khi thất bại thường nản lòng, không hiểu là thành công thì sẽ tiếp tục khuyến khích họ.
Và cuối cùng là việc đầu tư cho học ngoại ngữ. Tham gia một lớp học ngoại ngữ. Nghe băng và hẹn gặp một người khác phái mà bạn có thể nói chuyện bằng ngoại ngữ. Thay vì xem một chương trình ti vi theo thói quen, bạn hãy xem một bộ phim nước ngoài có phụ đề. Việc học này có tác dụng gì? Bạn nên biết rằng, học ngoại ngữ chính là cách để bộ óc của bạn linh hoạt, suy nghĩ được nhạy bén, giúp rút ngắn tính chậm chạp của quá trình suy nghĩ lão hóa theo tuổi tác. Không những thế, nó còn giúp bạn giao tiếp với người nước ngoài dễ dàng hơn, đọc sách nước ngoài để khai mở trí tuệ phong phú hơn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét